Lamele w oponach samochodowych, co to takiego i jaką rolę pełnią?

Pasjonatom motoryzacji czy też entuzjastom samych opon pojęcia „lameli” nie trzeba najpewniej przedstawiać. Jest to w końcu nieodłączny element opon, który, wbrew pozorom, pełni sporo funkcji w całej konstrukcji i wpływa na jazdę w znacznie większym stopniu niż mogłoby się to wydawać. Pomimo faktu, że jest to dość podstawowy element całościowego ogumienia, to wciąż wielu kierowców przeciera oczy słysząc to pojęcie. Nie ma w tym jednak nic dziwnego, większość ludzi lamele kojarzy raczej z projektowaniem wnętrz, aniżeli motoryzacją. Z tego też względu chcieliśmy poruszyć nieco szerzej temat lameli na bieżniku, tak aby wielu kierowców mogło lepiej poznać ten element bieżnika, który łączy ich pojazd bezpośrednio z drogą.

Czym dokładnie są lamele w oponach?

Pojęcie, które początkowo może zrodzić mętlik w głowie, okazuje się w rzeczywistości być niezwykle prostym zagadnieniem. Lamele to cienkie nacięcia pojawiające się bezpośrednio na klockach bieżnika o stosunkowo małych rozmiarach. W zależności od przeznaczenia sezonowego opony, lamele mogą mieć różne rozmieszczenie i zagęszczenie. Przykładowo w oponach zimowych można doszukać się znacznie więcej lameli, aniżeli w oponach całorocznych, gdzie często na bieżniku jest ich już znikoma ilość. W przypadku opon letnich zazwyczaj nie mamy wcale do czynienia z lamelami, ponieważ ich bieżnik składa się ze sztywnych bloków bieżnika, które muszą doskonale radzić sobie przy wysokich temperaturach. W kolejnych akapitach wyjaśnimy, jak lamele przekładają się na zachowanie opon, dlatego wszystkich dociekliwych zachęcamy do dalszej lektury. Te drobne nacięcia mogą mieć różne oblicza, co już akurat zależy od producenta i jego technologii produkcyjnych. Standardowe formy mogą zapewnić produkcję klasycznych wzorów, które znamy z większości spotykanych na drodze opon, czyli lameli naciętych prostopadle do kierunku toczenia opony. Producenci opon z segmentu premium, którzy do swojej dyspozycji mają nowoczesny, niezwykle zaawansowany sprzęt częściej decydują się na implementację niestandardowych nacięć, takich jak lamele wielokierunkowe czy lamele trójwymiarowe. Tego typu nacięcia zapewniają najczęściej dodatkowe atrybuty, dlatego ich wykorzystanie w dużej mierze zależy od przeznaczenia opony. Wielokierunkowe lamele dla przykładu świetnie sprawdzają się w modelach ukierunkowanych na sportową jazdę, gdyż poprawiają przyczepność zarówno wzdłużną, jak i poprzeczną. Zapewniają także bardziej precyzyjną reakcję zimą na ruchy kierownicą. Lamele trójwymiarowe z kolei są wytapiane raczej na barku opony i z reguły są głębsze niż tradycyjne, co najbardziej przydaje się w okresie zimowym, gdzie opony muszą gromadzić w swoich rowkach śnieg, aby w ten sposób zagwarantować lepszą trakcję na śliskiej nawierzchni. Prawdą jest jednak, że oba układy można ze sobą połączyć i producenci bardzo często się na taki zabieg decydują. Wielokierunkowe lamele wykonane w technologii 3D praktycznie gwarantują, że opona będzie dobrze trzymała się drogi, nawet tej pokrytej śniegiem i lodem.

Główne zastosowania lamel w oponach

Część korzyści wynikających z obecności lameli w oponach mogłeś już poznać po przeczytaniu poprzedniego akapitu, jednak ten drobny szczegół okazuje się posiadać znacznie szersze spektrum zastosowań, których nie sposób wymienić w jednym artykule. Bardziej nadaje się to na materiał pod całą pracę naukową, jednak nie jesteśmy tu po to, aby skupiać się na technicznych detalach, a po to, aby kompleksowo objaśnić rolę lameli w oponach. Z najważniejszych aspektów, za które odpowiadają lamele możemy wymienić między innymi:

• ✅ Zwiększenie przyczepności na śliskich, mokrych lub ośnieżonych nawierzchniach.
• ✅ Poprawienie wydajności odprowadzania wody.
• ✅ Zwiększenie tarcia pomiędzy bieżnikiem opony a nawierzchnią.
• ✅ Skrócenie drogi hamowania na ośnieżonych i oblodzonych nawierzchniach.

Jest to tylko część faktycznych zadań, za które odpowiedzialne są lamele. W zależności od technologii produkcji, będą one nadawały oponom nieco inne właściwości. Na to ma wpływ nawet tak, wydawałoby się, prosta rzecz jak wzór lameli. Lamele z reguły są proste i spełniają jedynie swoje podstawowe zadania, ale producenci projektując ich wzory dla nowych modeli opon nieraz podejmują decyzję o zastosowaniu nieszablonowego wzoru. Za dobry przykład posłużą lamele zygzakowate, z których są znane między innymi opony zimowe Goodyear. To właśnie zygzakowate lamele wykonane w technologii 3D najlepiej „wgryzają” w śnieg, a elastyczna konstrukcja samoblokująca sprawia, że zostaje on w oponie na dłużej, co z kolei eliminuje ryzyko nagłej utraty przyczepności na zaśnieżonej nawierzchni. Wielu kierowców może to zaskoczyć, ale to właśnie tarcie pomiędzy drobinkami śniegu sprawia, że opona ma jeszcze lepszą przyczepność.

Co powinienem jeszcze wiedzieć o lamelach?

Warto wrócić jeszcze na moment do technologii lamel trójwymiarowych, gdyż pojawienie się ich na rynku właściwie nadało całkowicie nowy kierunek w kwestii produkowania opon. Te drobne nacięcia potrafią przeważyć o wyższości jednego bieżnika nad drugim w kontekście całokształtu zachowania się na śliskiej drodze, a z kolei dynamiczny postęp branży oponiarskiej w XXI wieku sprawił, że dziś opony są na tyle zaawansowanym technologicznie produktem, że następnych innowacji należy szukać w szczegółach – drobnych, często niezauważalnych, czyli takich jak np. lamele. Niektóre opony oferują bezpośrednie połączenie kanalików odprowadzających wodę z lamelami zaprojektowanymi w technologii 3D. Odpowiednie połączenie pozwala wówczas na jeszcze szybsze usuwanie wody spod kół niż w przypadku zastosowania tradycyjnych kanalików odprowadzających. Obecność wspomnianych lameli 3D w prosty sposób odsiewa opony budżetowe od opon o najwyższych osiągach, więc może być to też dla Ciebie świetną wskazówką przy doborze następnego kompletu do Twojego samochodu. Oczywiście pamiętaj, że duża ilość lameli na bieżniku przekłada się na zwiększone opory toczenia oraz zdecydowanie szybsze zużywanie się opon. Szczególnie w warunkach, gdy asfalt jest czarny, a temperatura raczej oscyluje powyżej zera stopni – wtedy opony zimowe i całoroczne mogą ulegać dużo szybszemu zużyciu i generować zwiększony hałas. Nic dziwnego – lamele to element bieżnika, który pracuje bardzo mocno w trakcie toczenia się opon, przez co generuje on dużo większy hałas niż ma to miejsce w przypadku opon letnich, pozbawionych tych drobnych nacięć.